Pory roku na sportowo

Wolny czas można aktywnie spędzić na wiele sposobów. Szeroko pojęty ruch stanowi dla dziecka ważny aspekt rozwoju zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Pozostaje on w ścisłym związku z ogólnym stanem organizmu i psychofizycznymi cechami osobowości dziecka. Ruch wpływa nie tylko na ogólny rozwój motoryczny człowieka, ale także usprawnia czynności układu nerwowego. Zbierając doświadczenia, naśladując, ćwicząc, obserwując, gromadząc własne spostrzeżenia, dziecko utrwala sobie zdrowy tryb życia, a także odznacza się większą koordynacją, ruchy są bardziej celowe, dokładne, zautomatyzowane oraz płynne. Oto kilka propozycji zabaw i ćwiczeń ruchowych:
WIOSNA
Zabawa orientacyjno-porządkowa „Idzie wilk”:
Dzieci – zajączki skaczą sobie po lesie przy muzyce, na hasło: „Wilk idzie!” chowają się do swoich norek, którymi są hula-hop bądź złączone skakanki.
Zabawa z elementami równowagi „Po wąskiej dróżce”:
Narysowana kredą lub ułożona ze skakanek „wąska dróżka” usłana jest różnymi przeszkodami: klockami, woreczkami, krążkami itd. Na polecenie prowadzącego dzieci przechodzą kolejno po niej, próbując omijać przedmioty. Zabawę można kilka razy powtórzyć.
Zabawa ze śpiewem „Stary niedźwiedź mocno śpi”:
Dzieci tworzą koło wokół osoby - niedźwiedzia, która klęczy w środku i śpiewają:
Stary niedźwiedź mocno śpi,
Stary niedźwiedź mocno śpi,
My się go boimy, na palcach chodzimy,
Jak się zbudzi to nas zje, jak się zbudzi to nas zje.
(Dzieci wyliczają na palcach) Pierwsza godzina: niedźwiedź śpi,
Druga godzina: niedźwiedź chrapie,
Trzecia: godzina niedźwiedź łapie!
Na hasło: „Niedźwiedź łapie!” dzieci się rozbiegają, a „niedźwiedź” je łapie. Pierwsza złapana osoba jest następnym „niedźwiedziem”.
Zabawa na czworakach „Pieski w domu – pieski na spacer”:
Najpierw trzeba wyznaczyć miejsca na budę dla piesków. Dzieci – pieski z siadu klęcznego przechodzą do skłonu w przód, opierając ręce przed sobą (pieski śpią w budzie). Na hasło: „Pieski, na spacer!”, dzieci zaczynają „szczekać” i przechodzą do klęku podpartego, wysuwając głowę w przód. Następnie „wychodzą na spacer”, chodzą na czworakach, a na sygnał: „Pieski, do domu!” wracają do „bud”.
Zabawa bieżna „Bocian i żaby”:
Linia narysowana kredą lub w inny sposób zaznaczona odgradza „łąkę” od „stawu”. Dziecko –
bocian stoi na brzegu i wyłapuje dzieci – żaby, które przebiegają koło niego. Po wyłapaniu wszystkich żab następuje zmiana bociana.
Zabawa rzutna „Kto dalej rzucił?”:
Każde dziecko otrzymuje jeden woreczek i ustawia się na linii narysowanej kredą lub zaznaczonej skakanką. Dzieci kolejno rzucają woreczkami, a gdy wszystkie woreczki upadną na ziemię, prowadzący ocenia, kto rzucił najdalej.
Zabawa skoczna „Przez płotek”:
Długa linka umocowana jest tak, by leżała wyprostowana na ziemi. Dzieci obunóż przeskakują płotek – raz z jednej, raz z drugiej strony.
Zabawa – masażyk „Po pleckach…”
Dzieci dobierają się w pary, jedno z dzieci siada plecami do drugiego.
Po pleckach płynie rzeczka, (rysujemy palcem wężyki wzdłuż plecków)
I przeszła pani na szpileczkach, („idziemy” palcami jak w butach na obcasach)
A potem przeszły słonie, (ugniatamy powoli całymi dłońmi)
I przejechały konie, („galopujemy” pięściami)
A potem spadł deszczyk, (robimy „deszczyk” opuszkami palców po całych pleckach)
Czy czujesz już dreszczyk? (szybkie „tup, tup, tup” palcami wzdłuż kręgosłupa)
LATO
Zabawa orientacyjno-porządkowa „Stój – idź”:
Dzieci maszerują po sali. Czerwony krążek pokazany przez prowadzącego oznacza, że dzieci się zatrzymują, a zielony – że dzieci mają chodzić (jak w sygnalizacji świetlnej).
Zabawa z elementami równowagi „Przejście przez strumyk”:
Najpierw należy ułożyć rzekę z kładkami (np. ze skakanek, desek lub narysować kredą). Kładki powinny być w takiej odległości od siebie, by dzieci chodząc po nich, wzajemnie sobie nie przeszkadzały. Jeśli któreś dziecko „wpadnie do wody” lub „zanurzy nogę”, musi się chwilę osuszyć na boku. Potem wraca do zabawy.
Zabawa ze śpiewem „Rolnik sam w dolinie”:
Dzieci ustawiają się w kole. W środku stoi wybrany spośród nich „rolnik”. Dzieci, chodząc w kółku, śpiewają:
Rolnik sam w dolinie, rolnik sam w dolinie, hejże, hejże, hejże, ha, rolnik sam w dolinie.
Rolnik bierze żonę, rolnik bierze żonę, hejże, hejże, hejże, ha, rolnik bierze żonę. („rolnik” wybiera sobie „żonę” i zaprasza ją do środka)
Żona bierze dziecko, żona bierze dziecko, hejże, hejże, hejże, ha, żona bierze dziecko. („żona” wybiera „dziecko” i zaprasza je do środka, tworząc z „rolnikiem” mniejsze kółko)
Dziecko bierze pieska, dziecko bierze pieska, hejże, hejże, hejże, ha, dziecko bierze pieska. („dziecko” wybiera „pieska” i zaprasza do mniejszego kółka)
Piesek bierze kotka, piesek bierze kota, hejże, hejże, hejże, ha, piesek bierze kotka. („piesek” wybiera „kotka” i zaprasza go do mniejszego kółka)
Kotek bierze myszkę, kotek bierze myszkę, hejże, hejże, hejże, ha, kotek bierze myszkę. („kotek” wybiera „myszkę” i zaprasza ją do mniejszego kółka)
Myszka bierze serek, myszka bierze serek, hejże, hejże, hejże, ha, myszka bierze serek. („myszka” wybiera „serek” i zaprasza go do mniejszego kółka)
Zabawa na czworakach „Kotki w słońcu”:
Dzieci ustawiają się w rozsypce, tak, by miały dużo miejsca. „Kotki” leżą na boku i wygrzewają się w słońcu. Kiedy słońce zachodzi, „kotki” wstają, wyciągają się, robiąc koci grzbiet i idą szukać miejsca, gdzie świeci słońce. Kładą się na drugim boku i znów się wygrzewają.
Zabawa bieżna „Gonisz dinozaura”:
Dzieci siadają w kółku. Prowadzący chodzi wokół niego i mówi rymowankę:
Raz, dwa, trzy, dinozaurem jesteś ty! (dotyka w ramię wybrane dziecko, które zaczyna biegać wokół kółka)
Raz, dwa, trzy, dinozaura gonisz ty! (dotyka w ramię dziecko, które zaczyna gonić „dinozaura”)
„Dinozaur” zostaje złapany, jeśli nie zdąży dobiec na swoje miejsce w kółku.
Zabawa rzutna „Gol!”:
Najpierw należy ustawić kilka bramek (np. z klocków). Naprzeciwko, w odległości kilku kroków, ustalona zostaje linia rzutów, przy której ustawiają się dzieci. Każde dziecko otrzymuje piłkę, którą celuje do bramki. Po każdym trafionym golu dziecko dostaje kolorową karteczkę. Po serii rzutów dzieci liczą swoje karteczki. Rzuty ćwiczy się lewą i prawą ręką.
Zabawa skoczna „Piłeczki”:
Dzieci stoją w rozsypce przed prowadzącą, która trzyma w ręku małą piłkę. Prowadząca odbija kilka razy piłkę i poleca dzieciom, by one także odbijały się jak piłeczki. Po kilku podskokach dzieci naśladują ruch odbijania piłki, klaszcząc w dłonie.
Zabawa – masażyk „Pizza”:
Dzieci dobierają się w pary, jedno z dzieci leży na brzuchu.
Najpierw sypiemy mąkę, (przebieramy po plecach dziecka opuszkami palców obu dłoni)
Zgarniamy ją, (brzegami obu dłoni wykonujemy ruchy zagarniające)
Lejemy oliwę, (rysujemy palcem falistą linię od karku aż do dolnej części pleców)
Dodajemy szczyptę soli, (lekko szczypiemy plecy)
Wyrabiamy ciasto, (z wyczuciem ugniatamy boki dziecka)
Wałkujemy, (wodzimy dłońmi zwiniętymi w pięści po plecach dziecka w górę i w dół)
Wygładzamy placek, (gładzimy plecy dziecka)
I na wierzchu kładziemy: pomidory, (delikatnie stukamy dłońmi zwiniętymi w miseczki)
Krążki cebuli, (rysujemy koła)
Oliwki, (naciskamy palcem w kilku miejscach)
Posypujemy serem, (szybko muskamy dziecko po plecach opuszkami palców obu dłoni)
I… buch! Do pieca, (przykrywamy na chwilę sobą dziecko)
Wyjmujemy i kroimy na kawałki, (kroimy plecy brzegiem dłoni)
Polewamy keczupem, (kreślimy palcem na plecach linię z pętelkami)
I zjadamy: mniam, mniam, mniam.
JESIEŃ
Zabawa orientacyjno-porządkowa „Zające, do norek!”:
Prowadzący rozkłada kilka hula-hop, które będą norkami. Dzieci podczas muzyki „kicają” jak zające, a na hasło: „Zające, do norek!” wskakują do norek.
Zabawa z elementami równowagi „Omijamy kałuże”:
Prowadzący rozkłada parę obręczy, które będą kałużami. Dzieci chodzą pomiędzy nimi, starając się je ominąć i nie wpaść do żadnej z nich.
Zabawa muzyczna „Muzyczny aerobik”:
Prowadzący włącza rytmiczną muzykę, do której dzieci wykonują różne ćwiczenia np. pajacyki, biegi z unoszeniem kolan, z uderzaniem piętami o pośladki, marszobieg itp.
Zabawa na czworakach „Niedźwiedzie w klatce”:
Dzieci podzielone są na dwie grupy. Jedna grupa dostaje szarfy i podając sobie ręce, tworzy koło – klatkę dla niedźwiedzi. Druga grupa wchodzi do koła – jest niedźwiedziami. Niedźwiedzie krążą po klatce na czworakach i usiłują się z niej wydostać, a dzieci trzymające szarfy, opuszczają je, by zapobiec ucieczce.
Zabawa bieżna „Marsz wielkoludów i krasnoludków”:
Dzieci stoją w rozsypce. Gdy prowadzący gra na bębenku dzieci udają wielkoludy, które chodzą ociężale i głośno tupią, gdy gra na tamburynie – cicho biegają małymi krokami.
Zabawa rzutna „Celuj w okienko”:
Dzieci celują woreczkami z grochem do obręczy.
Zabawa skoczna „Wróbelki i kot”:
Prowadzący układa gniazda dla wróbelków. Dzieci – wróbelki ćwierkając, skaczą obunóż w pobliżu gniazd. Na hasło: „Kot!” – wróbelki wskakują do gniazd do przysiadu podpartego i chowają głowę pod skrzydłami. Dziecko – kot przechodzi pomiędzy gniazdami i sprawdza, czy wszystkie wróbelki w nich są.
Zabawa – masażyk „Drzewom we włosy…”:
Dzieci dobierają się w pary, jedno z dzieci siada plecami do drugiego.
Drzewom we włosy dmucha wiatr, (dmuchamy we włosy)
A deszczyk kropi: kap, kap, kap, (leciutko stukamy po plecach dziecka)
Krople kapią równiuteńko, (głaskamy po włosach i ramionach)
Szepczą cicho: mój maleńki, (wodzimy opuszkami po plecach dziecka)
Śpij już, śpij, śpij, już śpij, już śpij…” (masujemy obiema dłońmi plecy dziecka)
ZIMA
Zabawa orientacyjno-porządkowa „Wiatr i śnieżynki”:
Na szybkie uderzanie w bębenek dzieci biegają i wirują jak śnieżynki. Gdy bębenek cichnie – wiatr przestaje wiać i śnieżynki spadają, wirując, na ziemię (dzieci przysiadają).
Zabawa z elementami równowagi „Marsz ze śnieżnymi przeszkodami”:
Dzieci układają tor śnieżnych przeszkód: duże piłki są śnieżnymi kulami, piłki tenisowe śnieżkami, obręcze zamrożonymi kałużami itp. Następnie po kolei pokonują ułożone przeszkody, starając się ich nie dotykać.
Zabawa muzyczna „Taniec śnieżynek”:
Dzieci wirują jak śnieżynki w takt wolnej melodii. Starają się być lekkie, tańczą na palcach, wirując, spadają na ziemię.
Zabawa na czworakach „Tunel”:
Dzieci podzielone są na dwie grupy. Jedna grupa otrzymuje obręcze, które ustawia pionowo tak, by brzeg obręczy stał na ziemi, tworząc tunel. Druga grupa przechodzi na czworakach przez tunel. Po wykonaniu zadania przez tę grupę, następuje zamiana grup.
Zabawa bieżna „Potocz śnieżkę i biegnij za nią”:
Każde z dzieci otrzymuje małą piłkę. Na polecenie prowadzącego dzieci toczą piłkę po ziemi przed sobą i biegną za nią do końca wyznaczonego terenu zabawy. Następnie zatrzymują się, podnoszą piłkę, pokazują ją w górze i powtarzają zabawę, biegnąc za piłką w przeciwną stronę.
Zabawa rzutna „Kto wyżej rzuci śnieżkę?”:
Dzieci otrzymują małe piłki i stają w rozsypce. Na polecenie nauczycielki każde rzuca piłkę w górę. Prowadząca chodzi między dziećmi i wymienia imiona tych, które rzuciły najwyżej.
Zabawa skoczna „Po drabince”:
Dzieci układają ze skakanek drabinkę o kilku szczeblach. Następnie stają przed drabinką na złączonych nogach. Na sygnał kolejno przeskakują obunóż szczeble drabinki tak, żeby ich nie zepsuć. Kto zaczepi nogą i popsuje drabinkę, ten ją poprawia i przechodzi między szczeblami zwykłym krokiem na palcach.
Zabawa – masażyk „Bałwanek i śnieżynka”:
Dzieci dobierają się w pary, jedno z dzieci siada plecami do drugiego.
Wieje, wieje wiatr, (lekko dmuchamy we włosy dziecka)
Mrozek szczypie w nosy, w uszy, (delikatnie szczypiemy w plecy)
Śnieżek mocno w oczy prószy, (stukamy w plecy opuszkami palców)
Dzieci biegną do ogródka, (szybkie ruchy palcami wskazującymi na przemian)
Lepią ze śniegu zimowego ludka. (rysowanie bałwanka na plecach)


Opracowanie na podstawie:
1. K. Wlaźnik, Wychowanie fizyczne w przedszkolu, Warszawa 1988.
2. http://zabawaprzedszkolaka.blogspot.com/2011/03/wierszyki-masazyki.html [dostęp 22.05.2015r.]
                                                                                                        

                                                                                                                Katarzyna Konieczna