Telewizor w życiu dziecka
Telewizja spełnia ważne funkcje, w tym przede wszystkim informacyjno-dydaktyczną i rozrywkową. Jest ,,oknem na świat”, cennym źródłem informacji o świecie przyrody, osiągnięciach w nauce i kulturze. Telewizja to medium, które bardzo silnie angażuje widzów, szczególnie dzieci, wywołując u nich pełną koncentrację na programie. Wpływ telewizji jest szczególnie znaczący, gdy widz jest młody, mało krytyczny, nie ma dostępu do innych źródeł wiedzy, innych wzorców i wartości. Badania OBOP wykazują, że przeciętny przedszkolak spędza przed telewizorem około 2 godzin dziennie, mimo że – jak podkreślają psychologowie – nie jest w stanie oglądać w skupieniu audycji telewizyjnej dłużej niż 15-20 minut. Dzieje się tak dlatego, że telewizor jest środkiem najłatwiejszym w odbiorze, jest bardzo łatwym sposobem spędzania czasu. Nie wymaga od nas żadnego wysiłku, wystarczy wygodnie usiąść, włączyć i już zabawia nas magią obrazów, kolorów i dźwięków. Pamiętajmy jednak, że nadmierne oglądanie telewizji redukuje liczbę rozmów w rodzinie. Zmniejsza też czas na: sen, spotkania towarzyskie poza domem, czytanie książek, chodzenie do kina, zajęcia domowe i uczestnictwo w innych formach spędzania wolnego czasu. Psychologowie i pedagodzy nakazują umiarkowanie oraz selektywność w oglądaniu telewizji. Zalecają, by korzystanie z telewizji odbywało się głównie w środowisku rodzinnym. Rodzina może bowiem w znacznym stopniu wpływać na to, jakie programy TV dzieci oglądają. Pamiętajmy, że niektóre z nich, w tym również adresowane do najmłodszego widza, zawierają wiele przemocy, zła, agresji słownej (wrzaski, krzyki, obraźliwe odzywki). Oglądanie takich scen na ekranie może wpływać na młodych widzów negatywnie powodując niekorzystne zmiany w zachowaniu (drażliwość, bierność społeczną, zobojętnienie na agresywne bodźce), a także prowadzić do kształtowania postaw agresywności. Możemy chronić dzieci przed negatywnym wpływem telewizji poprzez:
- wyraźne reglamentowanie czasu, jaki dziecko spędza przed telewizorem,
- wspólne z dzieckiem oglądanie programów dla niego przeznaczonych, komentowanie i tłumaczenie scen niezrozumiałych dla dziecka,
- organizowanie dziecku atrakcyjnych form wypoczynku i zabawy,
- nieprzyzwyczajanie dziecka do stałej obecności telewizora; nie może on spełniać roli domownika, a jedynie rzadko zapraszanego gościa.
Musimy pamiętać, że program telewizyjny, choćby najciekawszy, nie zastąpi dziecku rodziców. Dlatego znacznie cenniejsza jest wspólna zabawa, rozmowa, przytulenie, spacer do lasu, jednym słowem - ,,bycie z dzieckiem”. To zaspokaja najważniejsze dla prawidłowego rozwoju dziecka potrzeby psychiczne: bezpieczeństwa, miłości, bliskości.
Opracowała: mgr Dorota Kaźmierczak